NOUN + NOUN: COMPOUND NOUNS, SAXON GENITIVE AND POSSESSIVE NOUN PHRASES WITH 'OF' (konstrukcje z rzeczownikiem - rzeczownik złożony, dopełniacz saksoński i konstrukcja z OF)

NOUN to rzeczownik. Rzeczowniki w języku angielskim możemy łączyć ze sobą na trzy różne sposoby, tak aby jeden (lub więcej) opisywał drugi. Pierwszy sposób to tworzenie rzeczowników złożonych, czyli COMPOUND NOUNS, np. a key account manager. Drugi to dopełniacz saksoński, czyli SAXON GENITIVE, np. manager's desk. Trzeci sposób to NOUN PHRASES WITH 'OF', czyli łączenie rzeczowników za pomocą przyimka 'OF'. Postaram się tutaj pokrótce omówić wszystkie te struktury oraz związane z nimi kwestie problematyczne.

NOUN + NOUN (COMPOUND NOUNS)

• W tej strukturze pierwszy rzeczownik zachowuje się jak przymiotnik, czyli opisuje go odpowiadając na pytanie JAKI? JAKA? JAKIE?
• Jako że przymiotniki nie mają liczby w języku angielskim, rzeczownik zachowujący się jak przymiotnik nie będzie występował w liczbie mnogiej. NIE DODAJEMY KOŃCÓWKI -S DO TYCH RZECZOWNIKÓW: 'cost reduction' (nie - 'costs reduction')
• Często nie dodajemy przed takimi zwrotami żadnych rodzajników (the, a/an): 'Key account managers are pretty well-paid.'
• Często też 'składamy ze sobą' więcej niż dwa rzeczowniki: 'road accident reasearch centre'

SAXON GENITIVE

• Dopełniacz odpowiada na pytanie 'KOGO?' 'CZEGO?', czyli 'Kate's daughter' to 'córka Kasi'
• Dopełniacza saksońskiego używamy wtedy, gdy 'posiadaczem' jest ktoś żywy - człowiek, zwierzę, kraj, organizacja lub instytucja: 'Poland's reserves' - ale - 'the name of the street'
• Do rzeczownika w liczbie pojedynczej dodajemy wtedy 'S, do rzeczownika w liczbie mnogiej - ' (sam apostrof). Natomiast kiedy rzeczownik jest nieregularny, w liczbie mnogiej dodajemy 'S: 'dog's tail', 'dogs' tails', people's feelings.
• Jeśli 'posiadaczem' są dwie lub więcej osób razem, 'S dodajemy do ostatniego z nich: 'Mike, Sue and Kate's dog'.
• Dopełniacz może być stosowany samodzielnie, tzn. bez rzeczownika po sobie: ''Whose car is that? - It's Peter's' lub 'Let's meet at Mary's tonight.' (Spotkajmy się dzisiaj u Marysi')

POSSESSIVE NOUN PHRASES WITH 'OF'

• Jeśli nie jesteśmy w stanie 'połączyć' rzeczowników w żaden z powyższych sposobów, pozostaje nam użyć przyimka 'OF' lub jakiegoś innego przyimka: 'a feeling of disappointment'.
• Zazwyczaj tej struktury używamy wówczas, gdy rzeczowniki są nieożywione: 'the top of the page'.

O CZYM TEŻ WARTO WIEDZIEĆ..?

• Z takimi rzeczownikami jak: INSIDE, OUTSIDE, SIDE, BACK, FRONT, TOP, BOTTOM, BEGINNING, MIDDLE, END czy PART - używamy struktury z 'OF': 'the back of the car'. Mamy jednakże sporo wyjątków od tej reguły: 'the seaside', czy 'a mountain top'
• Podobnie jak powyżej jest z takimi wyrazami jak: PIECE, SLICE, LUMP, BUNCH, PACK czy GROUP. Wolimy strukturę z 'OF': 'a lump of sugar', 'a group of teenagers'
• W brytyjskim angielskim często stosuje się 'S w wyrażeniach w których Amerykanie będą stosowali rzeczownik złożony: 'a baby's bottle' (BrE) vs. 'a baby bottle' (AmE)
• Istnieje pewna bardzo ciekawa zasada tycząca się produktów odzwierzęcych... Chodzi o to, że jeśli zwierzę nie ginie przy 'produkcji' czegoś, to stosujemy wtedy dopełniacz saksoński: 'cow's milk' czy 'hen's egg'. Jeśli jest inaczej, to wtedy budujemy rzeczownik złożony: 'chicken soup' czy 'fox fur'
• Jaka jest różnica pomiędzy 'A COFFEE CUP' a 'A CUP OF COFFEE'? Ta pierwsza to sam 'pojemnik bez zawartości - filiżanka na kawę', ta druga to 'filiżanka kawy'. Podobnie jest z 'a matchbox' oraz 'a box of matches'
• Rzeczownika złożonego używamy w celu określenia z czego coś jest zrobione: 'a silk scarf', 'a stone bridge' czy 'a silver ring'
• W systemie miar i wag też wolimy rzeczowniki złożone: 'a six-pound chicken', a two-thirds share' (tutaj warto pamiętać o tym, że w ułamkach zwykłych pozostawiamy -s), a two-hour meeting' czy 'a four-day course' (zwróćcie uwagę, że zazwyczaj używamy myślnika kiedy łączymy rzeczownik z liczebnikiem)
• Do opisywania jak długie coś jest (w sensie czasu) przydaje się też dopełniacz saksoński: 'two hours' meeting', 'twenty minutes' delay' czy 'a day's journey'. Tutaj już nie używamy myślnika po liczebniku!
• Jaka jest różnica pomiędzy 'the evening news' a 'this evening's news'? Kiedy mamy na myśli regularne rzeczy - w naszym przypadku wiadomości, które nadawane są wieczorem - używamy rzeczownika złożonego. Kiedy natomiast mamy na myśli konkretne wydanie wiadomości - w tym wypadku wiadomości dzisaj wieczór - stosujemy dopełniacz saksoński.

EXERCISE

POSSESSIVES with 'S and 'OF', an interactive worksheet by monikalach
liveworksheets.com